TRÀ Ô LONG - LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN VÀ NGUỒN GỐC TÊN GỌI

Nguyễn Hoài Thương

01-07-2023

0 Comments

Trà Ô Long là một loại trà chất lượng cao được sản xuất thông qua các quy trình khi hái, làm héo, lên men, sao trà, vò trà, sấy và các quy trình khác. Trà Ô Long phát triển từ Trà Rồng và Bánh Phượng của triều đại nhà Tống, và được tạo ra vào khoảng năm 1725 (thời Ung Chính của triều đại nhà Thanh). Sau khi thưởng trà, trong miệng vẫn lưu lại hương thơm, dư vị ngọt ngào và tươi mát. Tác dụng dược lý của Trà Ô Long thể hiện nổi bật trong việc tiêu mỡ, giảm cân và giữ dáng.

Tên tiếng Trung: Ô Long Trà 乌龙茶

Tên khác: Thanh Trà

Phân họ: Sơn trà

Khu vực phân phối: Bắc Phúc Kiến, Nam Phúc Kiến, Quảng Đông và Đài Loan

Đông y: Trà giảm cân

Loại trà: Bán lên men

Tác dụng dược lý: Phân hủy chất béo, giảm cân và làm đẹp

Nơi sản xuất chính: An Khê, Cảm Đức, Tường Hoa, Trường Khanh

Thời gian xuất xứ: Khoảng năm 1725 (thời Ung Chính nhà Thanh)

Xem Thêm: Quy Trình Sản Xuất Trà Ô Long

Trà Ô Long (Oolong Tea), còn gọi là Thanh Trà, là trà bán lên men, có nhiều loại và là một loại trà độc đáo khác biệt ở Trung Quốc. Ở Nhật Bản, nó được gọi là "Mỹ Dung Trà" (trà làm đẹp) và "Kiện Mỹ Trà" (trà giúp khỏe mạnh và xinh đẹp).

Trà Ô Long là một loại trà độc đáo ở Trung Quốc, chủ yếu được sản xuất ở 3 vùng chính là ở Miền Bắc và Miền Nam Phúc Kiến, Quảng Đông và Đài Loan. Tứ Xuyên, Hồ Nam và các tỉnh khác cũng sản xuất một lượng nhỏ. Ngoài việc bán trong nước ở Quảng Đông, Phúc Kiến và các tỉnh khác, Trà Ô Long chủ yếu được xuất khẩu sang Nhật Bản, Đông Nam Á, Hồng Kông và Macao, khu vực sản xuất chính của nó là huyện An Khê, tỉnh Phúc Kiến và những nơi khác.

Trà Ô Long nổi tiếng ở nhiều quốc gia

LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA TRÀ Ô LONG

Tiền Thân Của Trà Ô Long – Bắc Uyển Trà

Trà Ô Long có nguồn gốc từ Phúc Kiến và có lịch sử hơn 1000 năm. Sự hình thành và phát triển của Trà Ô Long trước hết phải bắt nguồn từ trà Bắc Uyển. Bắc Uyển trà là loại trà cống nạp sớm nhất ở Phúc Kiến, cũng là loại trà nổi tiếng nhất sau thời nhà Tống, trong lịch sử có hơn mười cuốn sách giới thiệu quá trình sản xuất và pha chế Trà Bắc Uyển. Bắc Uyển là khu vực xung quanh núi Phượng Hoàng ở Kiến Âu, tỉnh Phúc Kiến, nơi sản xuất trà vào cuối thời nhà Đường.

"Mân Thông Chí" (Mân: Phúc Kiến) ghi lại rằng Trương Đình Huy đã thuê công nhân ở dãy núi Phượng Hoàng vào cuối thời nhà Đường để trồng trà trên núi, ban đầu chỉ là trà dạng cao (dạng sệt), vào năm Thái Bình Hưng Quốc thứ hai của Tống Thái Tông (977), Trà Long Phụng được sản xuất, sau Tống Chân Tông (998) cải tiến, Trà Tiểu Đoàn đã trở thành Trà Bánh Rồng và Bánh Phượng nổi tiếng thế giới. Thái Tương, lúc bấy giờ là một quan chức quá cảnh ở Phúc Kiến và giám sát việc sản xuất trà cống nạp, đặc biệt ca ngợi trà Bắc Uyển, trong "Trà Lục" được viết vào năm 1051, ông nói rằng "Hương vị của trà chủ yếu là ngọt dịu, núi Phượng Hoàng ở Bắc Uyển có thợ chuyên sản xuất liên tục những bánh trà có vị tuyệt vời”. Trà thành phẩm của Trà Bắc Uyển là bánh trà Long Đoàn Phượng, quá trình thu hái và sản xuất của nó được mô tả trong bài thơ Thái Trà (Hái trà) của Tống Lục Vũ: "Viễn viễn thượng tầng nha, bố diệp xuân phong noãn, doanh khuông bạch nhật tà” (Xa xa trên vách núi, đầy lá trà rung rinh trong gió xuân, cả ngày chất đầy giỏ). Muốn hái một giỏ lá tươi phải mất cả ngày, lá rung rinh nén đầy trong giỏ, đến ban đêm mới bắt đầu sao chế. Phần lá bị nén này đã vô tình chuyển sang màu đỏ, chồi và lá bị oxy hóa, phần bị oxy hóa chuyển sang màu tím hoặc nâu, và bản chất của nó là bán lên men, cũng chính là phạm trù mà chúng ta hay gọi là Trà Ô Long. Do đó, có cơ sở khoa học nhất định để nói rằng trà Bắc Uyển là tiền thân của Trà Ô Long.

Trà Ô Long có nguồn gốc từ Bắc Uyển Trà

Sau Trà Bắc Uyển, Trà Vũ Di Sơn đã đạt được vị thế là trà cống nạp trong các triều đại Nguyên, Minh và Thanh và đạt được sự phát triển đáng kể. Vốn dĩ Trà Ô Long là một loại trà được sản xuất bởi người An Khê bằng cách bắt chước phương pháp sản xuất trà Vũ Di Sơn và cải tiến công nghệ. Trà Ô Long được tạo ra vào khoảng năm 1725 (thời Ung Chính của triều đại nhà Thanh), theo "An Khê Huyện Chí" của tỉnh Phúc Kiến, "người dân An Khê lần đầu tiên phát minh ra phương pháp sản xuất Trà Ô Long vào năm thứ ba thời Ung Chính của triều đại nhà Thanh, sau đó lan rộng ra phía bắc Phúc Kiến và Đài Loan." Theo sử liệu, vào năm 1862 Phúc Châu đã lập một quán trà bán Trà Ô Long. Năm 1866, Trà Ô Long của Đài Loan bắt đầu được xuất khẩu. Vùng sản xuất Trà Ô Long lớn nhất cả nước là An Khê, Phúc Kiến. An Khê cũng được Bộ Nông nghiệp và Hiệp hội Nông nghiệp Trung Quốc vinh danh là "Quê hương của Trà Ô Long Trung Quốc (Danh Trà)" vào năm 1995.

Xem Thêm: Trà Ô Long- Công Dụng Và Cách Pha Trà Chuẩn

PHÂN BỐ KHU VỰC SẢN XUẤT

Quảng Đông: Khu vực sản xuất chính là thị trấn Phượng Hoàng, thường được gọi là "Phượng Hoàng Thủy Tiên" dựa trên các loài thủy tiên kết hợp với địa danh.

Bắc Phúc Kiến: Các khu vực sản xuất bao gồm Sùng An (trừ Vũ Di Sơn), Kiến Âu, Kiến Dương, Thủy Cát và những nơi khác.

Nam Phúc Kiến: Khu nhà máy chính đặt tại huyện An Khê, Phúc Kiến.

Đài Loan: Được sản xuất tại Đài Bắc, Đào Viên, Tân Trúc, Miêu Lật (Miaoli), Nghi Lan và các quận, thành phố khác; đây là khu vực sản xuất trà sớm nhất ở Đài Loan.

TẠI SAO TRÀ Ô LONG ĐƯỢC GỌI LÀ TRÀ Ô LONG?

Truyền Thuyết 1
Theo "Phúc Kiến Chi Trà" (Trà Phúc Kiến) và "Phúc Kiến Trà Diệp Dân Gian Truyền Thuyết" (Truyền thuyết dân gian về trà Phúc Kiến), vào thời Ung Chính nhà Thanh, ở làng Nam Nham, thị trấn Tây Bình, huyện An Khê, tỉnh Phúc Kiến, có một nông dân trồng trà đồng thời là một chuyên gia săn bắn, họ là Tô苏, tên là Long龙, vì anh ta vạm vỡ và khá đen, nên dân làng gọi anh ta là “Ô Long”. Một ngày xuân nọ, anh ta đeo giỏ trà bên hông, lên núi hái trà với khẩu súng ngắn trên lưng. Hái đến trưa, một con hươu rừng bất ngờ lướt qua anh ta, Ô Long giơ súng lên và bắn chú hươu bị thương, chú hươu bị thương tuyệt vọng bỏ chạy vào rừng. Trong khi đó, Ô Long đã theo sát và cuối cùng cũng bắt được con mồi. Khi anh cõng con hươu núi về nhà thì đã đến giờ thắp đèn. Ô Long và gia đình bận bịu giết thịt và nếm mùi vị hoang dã mà họ hoàn toàn quên mất việc pha trà. Sáng sớm hôm sau, cả nhà tất bật sao thứ “trà thanh” (trà xanh) hái hôm qua. Thật bất ngờ, những chiếc lá tươi để qua đêm đã chuyển sang viền đỏ và tỏa ra hương thơm nồng nàn, khi sản xuất xong, hương vị đặc biệt thơm và nồng, không còn vị đắng như trước. Sau khi cân nhắc kỹ lưỡng nhiều lần, làm héo, lắc, bán lên men, sấy và các quá trình khác, một sản phẩm trà mới với chất lượng tuyệt vời - Trà Ô Long cuối cùng đã được sản xuất.

Lắc/Làm dập lên men là quá trình quan trọng tạo nên Trà Ô Long

Truyền Thuyết 2
Truyền thuyết kể rằng một nông dân trồng trà đã bỏ những lá trà xanh vào một chiếc giỏ tre sau khi hái những lá trà trên núi rồi mang xuống núi. Đường núi quanh co, trong quá trình xuống núi, những chiếc lá tươi trong giỏ tre va đập lên xuống theo sự di chuyển cơ thể con người và lắc lư từ bên này sang bên kia, sau khi những chiếc lá trà xanh tươi va chạm sẽ sinh ra mùi thơm như hoa.
Những người trồng trà đã vận dụng phát hiện tình cờ này vào việc chế biến trà, không ngờ sau này đã hình thành nên quy trình “lắc xanh” (làm dập, lên men) đặc biệt. Vào thời điểm đó, khoa học tự nhiên chưa phát triển và những người trồng trà không thể giải thích được hiện tượng bí ẩn này nên họ gọi loại trà này là "Trà Ô Long", trong tiếng Phúc Kiến có nghĩa là "Trà Mơ Hồ 糊里糊涂", và Trà Ô Long trở thành tên gọi phổ biến của loại trà này.

Truyền thuyết chỉ là truyền thuyết, công nghệ chế biến một loại trà là kết quả của vô số tìm tòi, thử nghiệm và cải tiến. Tuy nhiên, câu chuyện này đã khiến mọi người nhớ đến quy trình "lắc xanh" của Trà Ô Long ngay lập tức, đồng thời hiểu rằng mùi thơm của Thiết Quan Âm và Đại Hồng Bào đến từ quy trình chính là "lắc xanh".
Khoa học hiện đại đã đưa ra lời giải thích rõ ràng cho quy trình “lắc xanh” mà những người trồng trà thời xa xưa cảm thấy mơ hồ. Nói chung, khi người trồng trà sản xuất trà, họ luân phiên làm khô lá xanh (lá tươi) và lắc để lá trà dập, lên men, thường là ba lần phơi và ba lần lắc, đôi khi là sáu lần phơi và sáu lần lắc. Quá trình này là làm cho các lá trà va chạm vào nhau làm cho mép lá bị gãy, đồng thời một lượng nhỏ chất polyphenol trong trà trong lá trà bị oxy hóa chuyển hóa thành thearubigins tạo thành đặc điểm nổi bật nhất của Trà Ô Long, với "Lục diệp hồng tương biên” (lá xanh viền đỏ).
Ngoài ra, “lắc xanh” cũng là một công đoạn quan trọng để hình thành hương thơm của trà. Sau khi lắc, các thành phần vật chất có trong lá trà xanh đã tăng từ hơn 50 lên hơn 300, tạo ra hương hoa, trái cây và các loại hương liệu khác.

Trà Ô Long là một trong những dòng sản phẩm được yêu thích tại Đồng Nhân Trà Quán, với những loại Trà Ô Long cao cấp, chất lượng tuyệt hảo như Trà Đại Hồng Bào, Đông Đỉnh Ô Long, Thiết Quan Âm, Ô Long Nhân Sâm,v.v.. Đồng nhân Trà Quán cung cấp các loại Trà cao cấp, thượng hạng, Trà Organic đạt tiêu chuẩn EU,… cùng những tư vấn về Trà Đạo, giúp bạn yên tâm thưởng trà với chất lượng tuyệt hảo nhất.